Шоқан Уәлиханов: Шоқанның әкесі Шыңғыстың ұлына жазған хаттары – Екінші хат

Шыңғыстың Шоқаңға жазған хаты

Екінші хат 19 сентябрь 1860 ж. Сүйікті ұғлым Мұхаммед-Ханафия бірлән Мақыжанға көп дұғай сәлем. Бағдында біздерден хабар сұрасаңыз алхамдлилла сағ сәламатпыз, мұнан әрі әмір алланікі дүр. Сіздің ағұстың 9-нда жазмыш сәлем хатыңызды сентябрьдің 8-нде жолығып, оқып, есендіктеріңізді кәміл білгеннен кейін шад хұррам болдық. Алхамдлилла, әр қашан хұдай тағала осындай есендік блән сәлеміңізді жолықтырсын; сіздерді анда, бізді мұнда сәлемат сақтап, сәлеметтікпен қауыстырмақны хұдай тағала нәсіп еткейді. Ендә есендәк берсе тәсріф сайын 300 теңгеден ақша жіберіп тұрармыз. Ұшбу жолда 300 теңге жібердім. Яғни ай сайын жібермекке уақыт болмады.екінші андағы ноғайларға жіберуге мүмкін емес, аның үшін мен ноғайларға сенбеймін. Әгарда сізге ұнаса осылайша қылармыз. Бек тездікблән сәлем жазғайсыз. Және Мұса мырзаға сізден сәлем хаттап көпе көшіріп жібердім. Мен сізге риза болармын сәлематлігіңні көп жазы білдіріп тұрсаң. Және Мақыжанды аузынан, тамағынан көп сүй – менің үшін. Және мағлұм болсын, інің Жақыптың Жан-Мұхаммед деген ұғлы ағустың басында дүниеге келді. Мақының портретін жасатып жібер, бек тезлек иблән. Және сіз елден барғанда Мақы сұрамай таныды ма, жоқ па? Маған хабар жаз. Және менің саған насихатым: Петерборда көп ақша шығарып, мақтаншылық қылып тұрма. Мұндағы халімізгер [де] бақсан керек. Жылында мың теңге жіберу мүмкін. Енді төрт айда бір жіберіп тұрамын. Хайр бұ жіберген үш жүз теңгені есеп қылмаймын, аның үшін әр ұлықтарға танысып, араласып жүргенің үшін, награт қылып бергенім де, ақырын хайырлы қылсын. Әрдәйым есендіктеріңізді тілеп жазғушы атаңыз сұлтан

Шыңғыс Уәлихан ұғлы

Письмо Чингиса Чокану

Второе письмо 19 сентября 1860 г. Мой дорогой сын Мухаммед-Ханафия и милый Макыжан! Шлю вам мой горячий привет. Коли хотите справиться о нашем житье-бытье, то, слава богу, живы и здоровы, а будущее во власти Аллаха. Твое письмо от 9 августа получили 8 сентября и, узнав о вашем благополучии, были безгранично рады. Дай бог и впредь всегда получать нам такие письма о твоем благополучии и здоровье. Пусть ниспошлет Аллах здоровья вам там, а нам здесь и дарует радостную встречу при полном благополучии. Теперь, как буду жив и здоров, то на каждый квартал буду высылать по 300 рублей, так как переводить ежемесячно нет возможности. Кроме того, мне не хочется переводить через татар, проживающих там, ибо я им не вполне доверяю. Намерен и дальше поступать так, если ты согласен со мной. Пиши почаще, не откладывай в долгий ящик. Копию твоего письма переслал дяде Мусе. Буду весьма рад и благодарен, если будешь писать чаще. Поцелуй за меня Макыжана в губы и в шейку под подбородком. Да будет тебе известно, что у твоего брата Жакупа в начале августа родился сын. Дали ему имя Жан-Мухаммед. Немедленно пришли нам портрет Макы. Сообщи мне, сразу ли узнал тебя Макы, когда ты приехал? Далее мой тебе совет: не мотай попусту деньги в Петербурге из-за тщеславия, учти и наше положение. При наших средствах могу ссудить тебя на год только тысячью рублями. Теперь буду высылать через каждые четыре месяца. Однако эти триста рублей не ставлю в счет, а шлю тебе в награду за то, что ты заимел много знакомых среди высокопоставленных лиц и вращаешься в их кругу. Всегда желающий тебе добра, твой отец

Чингис Валиханов

Источник: Валиханов Ч. Ч. Собрание сочинений в пяти томах. Том 5 – Алма-Ата, Главная редакция Казахской советской энциклопедии, 1985, 2-е изд. доп. и переработанное, стр. 202-203